پاسخ پدر فیزیوتراپی ایران به نامه دکتر کاظمی
استاد عالیقدر جناب آقای دکتر بهروز کاظمی
باسلام و احترام : امروز یک نسخه از نامه حضرتعالی به جناب آقای دکتر محمود احمد نژاد ریاست محترم جمهور به دست من رسید و مورد تعجب قرار گرفت و لازم دانستم به نکاتی از آن اشاره کنم.
در قسمت اول نامه می فرمایید که قصد از نامه ارسالی شما ، تنویر افکار آقای رییس جمهور ، تصمیم گیرندگان نظام سلامت ، پزشکان و فیزیوتراپیستها بوده است . در همین مقدمه با نهایت احترام اجازه بفرمایید عرض کنم ، اگر به جای حضرتعالی بودم ، این نامه را نمی نوشتم . هیچ کدام از مطالب بیان شده نه افکار رئیس جمهور و نه نامبردگان را تنویر نخواهد کرد ، چون واقعیتها بیان نشده اند !
تعجب می کنم چگونه حضرتعالی پایه گزاران رشته فیزیوتراپی را به طور اشتباه مرقوم فرموده اید ؟ این در حالیست که شادروان دکتر منوچهر نواب متخصص طب فیزیکی کوچکترین نقشی در تاسیس اولین مرکز اموزشی فیزیوتراپی در دانشکده پزشکی تهران نداشته اند. در زمانی که پیشنهاد تاسیس و راه اندازی داده شد بصورت مستند احتمالا ایشان در ایران هم نبوده اند ! درخواست تاسيس اولين مرکز آموزشی فیزیوتراپی از طرف خانمها فیزیوتراپیست داریوش و فیزیوترایست پروین زانیچ خواه صورت گرفت که اين دو در بیمارستان هزار تختخوابی (امام خمینی) به استخدام دانشگاه تهران در می آیند (1340و1341) وسپس همکاران دیگرفيزيوتراپيست که همه فارغ التحصیلان انگلستان بودند بانی تاسيس رشته به خاطر نیاز وسیع جامعه بودند و اين درخواست باحمایتهای بعدی استاد عالیقدر دارای کرسی بیماریهای اعصاب در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران آقای دکتر ابراهیم چهرازی به وزارت بهداری وقت داده میشود.
این تقاضا سپس مورد استقبال جناب آقای دکتر عبدالحسین سمیعی متخصص داخلی در وزارتخانه و به ویژه پزشكي انسان دوست و دلسوز جامعه به نام آقای دکتر علی نوذری متخصص کودکان و فوق تخصص در Public health که رئیس اداره WHO بوده اند قرار می گیرد و بالاخره نتیجه این پیگیریها حضور نماینده سازمان بهداشت جهانی به نام شادروان فیزیوتراپیست مارگارت جانسون بود که تا سال 1348درایران خدمت کردند.
اساسنامه مدرسه عالی فیزیوتراپی در تاریخ 12/12/1343(بولتن 141 صفحه 142 دانشکده پزشکی تهران) به تصویب می رسد.خانم جانسون قبلا در تهران و در کنار همکاران ما بوده اند. در بهمن ماه 1343 اولین پذیرش دانشجو انجام می گیردوطی صورت جلسه چهار شنبه 2/6/1345 دکتر چهرازی به سمت رئیس آموزشگاه فیزیوتراپی منصوب می شوند.
بنابراین بطور مستند اثبات می شود كه پيشروان و بنيانگزاران رشته فیزیوتراپی در ايران خود فیزیوتراپیستها بوده اند ، لذا خواهش میکنم اصلاح بفرمایید. افتخار فیزیوتراپی ایران این است که دیگران در تولد فیزیوتراپی نقشی نداشته اند.(کتاب تاریخ پیشرفتهای پزشکی در هفتاد سال اخیر ) (کتاب تاریخچه فیزیوتراپی ، اولین مرکز آموزشی زیر چاپ) (کتاب تاریخچه انجمن فیزیوتراپی ایران زیر چاپ) تمام مستندات را نشان خواهند داد.
احتراما آنچه در نامه حضرتعالی ملاحظه می شود پررنگ کردن غيرمنصفانه نقش همکاران همرشته خود که تماما مبالغه آمیز ، اشتباه و غلط بیان شده و نگرانم كه ذهن جناب اقاي رئیس جمهور ، وزیر شجاع بهداشت و درمان و دیگر نامبردگان را آشفته نمايد . نگران ان هستم كه سرکار خانم وزیر آن سوال بجای خود را در مورد علت مخالفتهای شما با ارتقا فیزیوتراپیستها (نه فیزیوتراپها) و فيزيوتراپي تکرار نمایند .
آقای دکتر کاظمی در سال 1349 ، در زمانیکه کسی از معني کلمه توانبخشی از وزارت بهداری و بیمارستانها و متخصصان گرفته تا مردم عادی آگاهی نداشت ، تنها حضور فیزیوتراپیستها در آن دوره سبب معرفی توانبخشی به جامعه ایران گرديد که معتقدم شما هم این پیشگامه را قبول دارید.
بنابراین کلمه توانبخشی به طور رسمی وقتی شناسانده شد که نوزدهمین کنگره سالیانه پزشکی که هر ساله در شهر رامسر توسط وزارت بهداری برگزار می شد (تنها کنگره پزشکی کشور در آن زمان) به توانبخشی اختصاص داده شد . مجری کنگره مذکور دکتر شیخ الاسلام زاده متخصص ارتوپدی بودند و اثری از طب فیزیکی در آن زمان وجود نداشت .
یادتان هست که در روز نخست کنگره بزرگان که در ردیف اول حضور داشتند ، به کلمه توانبخشی ایراد گرفتند و تنها خدا را توانبخش دانستند و به جای توانبخشی ، بازتوانی را پیشنهاد کردند . شما در روز چهارشنبه 24 شهریور ساعت 45/11 – 30/11 سخنرانی پولیو را داشتید و اینجانب در همان روز ساعت 30/10 – 20/10 مقاله تحقیقاتی خود را ارائه دادم . قبول می فرمایید که تولد توانبخشی شما توسط دکتر شیخ الاسلام زاده متخصص ارتوپدی صورت گرفت و شما حتی بنیان گزار رشته خودتان هم نبوده اید ! حال چطور به رئیس جمهور خود را بنیان گزار رشته فیزیوتراپی نيز معرفی می کنید ؟
استاد محترم در سالهای گذشته از راه دور متوجه تغییر بحق دیدگاهتان در مورد فیزیوتراپی شدم و اثرات آن را مشاهده نمودم ، اما امروز تحت فشار چه کسانی به افکار سنتی خود برگشته اید؟ آیا آن افکار تغییر پیدا کرده ناشی از دخترفيزيوتراپيست شما که همکار محترم و عزیز ما شدند ، نبوده است ؟ به خدا قسم اگر افکار امروز شما را در مورد فیزیوتراپی ، دختر شما تایید بفرمایند من هزار بار از شما طلب بخشش خواهم کرد و دست شما را می بوسم !
همکاران گرانقدر من و اينجانب در اکثریت دانشکده های توانبخشی کشور در طول چند دهه و امروز ، باید خجالت بکشیم که ادعا کنیم یا به زبان بیاوریم که دانشجویان ما در ایران و خارج از کشور مشغول فعالیت هستند ! در این مورد اگر مشتاق هستید آماری را ارائه بفرمایید تا آمار واقعی ما هم ارائه گردد . اگر این انجام وظیفه را نمی کردیم باید چه کار دیگری می کردیم ؟
برای اولین قدم در هر کجا که ساختیم ، بخش افتتاح کردیم ، به استانها و شهرستانها رفتیم ، خون دل خوردیم تا بخش هاي فیزیوتراپی را تاسیس و راه اندازی نمودیم و در آن شرایط سخت خدمات انسانی ارائه دادیم در حاليكه همکاران شما اخیرا آمده اند و تابلوهاي بخشهاي فيزيوتراپي را به نام خود تغییر داده اند! آمار آنها را در کشور ارائه بدهم ؟ بخش فيزيوتراپي فیروزگر را می دانید چه كسي آغاز کرد ؟ دانشکده توانبخشی ایران را می دانید چه فردی تاسیس کرد؟ رئیس بودن در یک مرکز به معنای موسس بودن آن نیست . ايا می دانید اولین فیزیوتراپیست در بیمارستان نمازی شیراز چه فردی بوده ؟ خانم فیزیوتراپیست طلیعه البرز بوده اند .
با احترام جناب آقای دکتر کاظمی با این تاریخچه مخالفتهای شما با رشته فیزیوتراپی و فیزیوتراپیستها که سعی دارید آنها را در حد یک تکنسین جلوه دهید ما هم می توانستیم مقابله به مثل کنیم و چقدر هم حرف برای گفتن داشتیم .در طول حدود نیم قرن شخصا شاهد و در راس مقابله با مخالفتهای بیهوده طب فیزیکی با فیزیوتراپی بوده ام.
آقای دکتر کاظمی باور دارم ، به خدا قسم همین مخالفتهای بی اساس شما با ما سبب شده که توانبخشی را در کشور نابود کنید در حاليكه معلولین و جامعه ما حق دارند ازخدمات توانبخشی سود ببرند .شما توانبخشی را برای همكاران جوان خودتان هم نابود کرده اید . سبب شدید که هر گوشه آن را دیگران پاره کرده و ببرند . چرا جلوی آنها را نگرفتید ؟ تمام انرژی خود را صرف مخالفت با فيريوتراپی می کنید . شما پیشرفتهای علم را در کشور نمی بینید؟ شما ارتقای علمی را در گروه پزشکی کشورمشاهده نمي كنید؟ حضرتعالی دگرگونیهای سطوح علمی را در کشور ملاحظه نمی فرمایید؟ چرا توانبخشی را روی نقطه صفر نگه داشته اید؟ آیا ارتقای علمی را حق مسلم تمامي رشته ها و حرفه ها نمی دانید؟ آیا مثلا ارتقا در علوم تربیت بدنی یا پرستاری را تایید نمی کنید؟ پیشرفتهای کشور در همه علوم خصوصا در رشته های پزشکی فوق العاده ، بجا و ضروری بوده و باید به این پیشرفتها افتخار کنیم و به خود ببالیم. نتایج رفتار شما چیز دیگری را می گوید . چرا شما سعی دارید رشته فیزیوتراپی با این بستر علمی مهم و وسیع رشد و ارتقای علمی نیابد؟ من پاسخ را می دانم ولی برای تنویر افکار دیگران جواب ان را بفرمایید . ايا می دانید كه این مخالفتهای بی اساس شما با فیزیوتراپی هزینه سرانه درمان را در کشور بالا می برد؟ می دانید كه چقدر با همین مخالفتها به بیماران ضرر مادی و معنوی زده اید؟ ايا می دانید کاهش هزینه های سرانه درمان اولین هدف و سیاستگزاری اجباری از طرف نظام سلامت در تمامي کشورها می باشد ؟ می دانید برای کاهش هزینه ها و مصرف بی رویه دارو و خدمات بیهوده جانبی باید چه سیاستی را پیش گرفت؟ فکر می کنید به فیزیوتراپی در کنار بسیاری از درمانهای غیردارویی بی جهت ارتقای علمی داده شده و امروزه در تمامي کشورهاي پيشرفته در خط مقدم درمان قرار گرفته است؟ می دانید چه پرداختهای بيهوده اي در مراكز و بیمارستانهای کشور صورت می گیرد در حالیکه نه مسوولیتی ، نه نظارتی ، نه حضوری و نه نقشی موثري وجود ندارد ؟ می دانید وزارتخانه و بیمه ها از این پرداختهای بی مورد مطلع نیستند؟ پورسانتهای به نا حق از جيب فیزیوتراپیستها را به خاطر دارید؟ من این هزینه ها و آنچه از مخالفتهای شما با ما ناشی شده را می شناسم . سوال ما از وزارتخانه این بوده و هست که آینده سیاستگزاری و ترقی نظام سلامت جامعه را که نمی شود بر پایه مخالفت عده ای که منحصرا به فکر منافع صنفي و مادي خود هستند استوار کرد . اگر سیاستگزاری در کلیه رشته های گروه پزشکی بايد همگام و هماهنگ با منافع جامعه باشد ، در این صورت چرا مخالفت دیگر گروهها باید دخالت داده شود؟
شما از دکتر ابراهیمی ایراد می گیرید که چرا در جایی احیانا اشتباهی کرده اند ، اگر این دقت و انرژی را به نتایج مخالفتهای خود در چند دهه گذشته و نسبت به حرفه توانبخشی مبذول می فرمودید مسلما علمی تر و مفيدتربود ! مسلما آقای دکتر ابراهیمی دردها را می شناسند، نیاز جامعه را می شناسند ، آینده حرفه ای و نیازهای معلولین را می دانند و از سیاستهای کلان نظام سلامت کشور آگاهند و ایران را با کشورهای دیگر مقایسه می نمایند. اینها از وظایف ماست که در آینده شاهد عقب ماندگی بيشتر حرفه خود نباشیم . مگر نه اینکه در جامعه پزشکی ودر میان تمام گروههای مختلف ، توان بخشی عقب مانده ترین رشته هاست؟ مگرنه اینکه ما فیزیوتراپیستها در طول هشت سال دفاع مقدس پاسخگوی نیازهای رزمندگان شجاع خود بودیم و توانستیم با انجام وظیفه با افتخار در این راه و در جنگ پیش بینی نشده پيروز و سربلند باشیم؟ اینها را مطمئنا آقای دکتر ابراهیمی می دانند و آینده نگر هستند . شما آمار بدهید که در دفاع مقدس چه کردید تا ما هم آماری برای مقایسه ارائه کنیم .اگر این وظایف را انجام نمی دادیم پس باید چه می کردیم ؟ ضرورت ندارد برای ادای دین و انجام وظیفه شعار سر داده و خود را بی جهت بزرگ جلوه دهیم !
استاد ارجمند ، اگر به فرض آقای رئیس جمهور از شما سوال نمایند که در طول این سالهای بعد از تولد حرفه تان به صورت واقعی برای توانبخشی کشور چه کرده اید ، چه پاسخی برای ایشان دارید؟ اگر سوال بفرمایند كه چرا همکارانتان با فیزیوتراپیستها که جزئی از تیم درمانی شما هستند مخالفند چه ميگوييد؟ چرا نمی خواهید اعضای تیم درمانی توانبخشی ترقی علمی كرده و یا جایگاه بالاتری داشته باشند؟
اگر خانم وزیر از طب فیزیکی ها سوال بفرمایند که علي رغم تلاش شما و همكارانتان در طول این سالها چرا هنوز ما یک مرکز توانبخشی واقعی نداریم چه پاسخی خواهید داد ؟ چرا هنوز برای توانبخشی کودکان CP حتی یک مرکز برای نشان دادن ظاهری به مهمانان گروه پزشکی خارجی وجود ندارد و بپرسند مگر CP ها یک توقع حداقل از شما نباید داشته باشند چه پاسخی خواهید داد؟ لطف بفرمایید نه در توانبخشی بلکه در مورد همین CP نگاهی به هندوستان و اگر فرصت شد به کشور بنگلادش داشته باشید و با کشور خودمان مقایسه نمایید . اینها جزء وظایف چه گروهی دررشته پزشکی است ؟ شما به معلولین بدهکارید و در این میان نمی گذارید كه سايرهمکارانتان نيز قدمی بردارند. شما آنها را بدون صلاحیت نشان می دهید . شما مطلع هستید شخصا حدود نیم قرن شاهد بوده ام که طب فیزیکی و توانبخشی از بدو تولدش جز سنگ اندازی بر سر راه فیزیوتراپی ایران هیچ قدمی برای ارتقا توان بخشي و معلولین برنداشته است .
به خدا قسم تلاش و پیگیری های دکتر ابراهیمی برای منافع شخصي يا صنفي نیست ، ما برای سربلندی كشورو برای جامعه خود تلاش کرده و خواهیم کرد . ارتقای علمی که آقای دکتر ابراهیمی و همکاران دنبال می کنند ، نتیجه ای مثبت به همراه می آورد و سرانه درمان را کاهش خواهد داد. شما هم برای ارتقاء حرفه خود تلاش کنید و توانبخشی را از این حالت رکود بیرون بیاورید و اگر کاری نمی کنید لااقل جلوی حرکت دیگران را نگیرید . شما اگر پیشرفت کنید و موفق باشید ، ما خوشحال می شویم و شما را تشویق می کنیم.
ما اگر روزی بخواهیم در کره ماه یا مریخ یک تابلو فیزیوتراپی نصب کنیم (فقط تابلو) شما خواهید گفت این حق فیزیوتراپیستها نیست و حق ما طب فیزیکی هاست. ما به جامعه خود بدهکاریم ، قصد داریم خدمتگزار باشیم و متاسفیم که قادر نبوده ایم كه به علت مانع تراشیها و سنگ اندازیهای شما خدمت بهتری انجام دهیم . در تمام سالهای گذشته وقت و توان ما صرف خنثی کردن دشمنی ها و مخالفتهای شما شده است . ما باید به ارتقاء سطح علمی همكاران خود به مقطع دكتراي حرفه اي نائل شویم . ما حتما موفق مي شویم زيرا كه می دانیم و تجربه کرده ایم که این ارتقا نیاز واقعی جامعه و حق رشته فيزيوتراپي است .
فیزیوتراپی آبروی ماست و آن را حفظ خواهیم کرد.
فیزیوتراپیست محسن هاشمی
عضو هیات علمی دانشکده توانبخشی
25/8/90 تهران
رونوشت مقام محترم رئیس جمهورجناب اقاي دكتر محمود احمدي نژاد
مقام محترم وزیر بهداشت و درمان سركار خانم دكتر مرضيه وحيد دستجردي
رياست محترم كميسیون بهداشت ودرمان مجلس جناب اقاي دکتر حسینعلی شهرياري
ریاست محترم سازمان نظام پزشکی جناب اقاي دكترسيد شهاب الدین صدر
مجله انجمن فیزیوتراپی ایران