چند نکته کلینیکی در فیزیوتراپی صحیح شانه
ابتدا ریتم صحیح شانه:
و حالت upward rotation:
scapular dyskinesia:به ناتوانی در ایجاد حرکات ارادی در کتف به علت حرکات کوچک و ناقص اطلاق می شود.
scapular winging:به جدا شدن کتف از قفسه سینه بدنبال نقص حرکتی سراتوس قدامی ایجاد می شود.
نقش مهره های توراسیک:
۱. کوتاهی روتیشن و اکستنشن در کاهش دامنه حرکتی و بدنبال آن نقص حرکتی مهم است.
۲.برای حرکت کامل کتف به رابطه صحیح اکستنشن توراسیک و الویشن شانه نیاز است.
تست ها:
۱. تقارن دو کتف کلیدی ترین نکته است.
۲.تست MMT عضلات کلیدی اطراف شانه.
۳.تست kibler:که یک تست دینامیک چند مرحله ای است.
در این تست فاصله مهره T6تا زاویه تحتانی اسکاپولا در هر دو سمت اندازه گیری می شود
۱. حالت ایستاده
۲. دستها روی لگن (۴۵درجه ابداکشن)
۳.شانه در وضعیت ۹۰درجه ابداکشن که انگشت شست به سمت زمین است.
۴.درحالت ۱۲۰ درجه ابداکشن
اختلاف فاصله سمت چپ با راست نباید بیش از ۱.۵سانتی متر باشد.
اختلالات:
بر طبق saharman's movement impairment syndromes چهار حالت نقص حرکتی در شانه امکان بروز دارد که عبارتند از:
۱.scapular downward rotation syndrome
2.scapular depression syndrome
3.scapular abduction syndrome
4.scapular winging and tilting syndrome
عوامل موثر در ایجاد نقص حرکتی شانه:
۱.کم بودن اتصال به تنه (فقط از مفصل استرنو کلاویکولار)
۲.کوچکی حفره گلنویید در مقایسه با سر هومروس
۳.دامنه حرکتی زیاد
۴.احتیاج به control و Timing شانه و کتف در حرکات
۵.Lack of true reciprocal activity
ـــ به طور کلی افزایش فشار در فضای subacromial باعث می شود که کتف نتواند با حرکات شانه خود را هماهنگ کند.
ــ در ارتباط بین alignment و movement چهار حالت بروز می کند:
۱.هر دو غلط هستند.
۲.alignment غلط است ولی حرکت صحیح است (جبرانی نیست)
۳.alignment غلط است ولی حرکت به صورت جبرانی است.
۴.alignment صحیح است ولی حرکت غلط است.
scapular downward rotation syndrome:
نا توانی کتف در ایجاد حرکت upward rotation به هنگام فلکشن و ابداکشن شانه میباشد.
نشانه ها:
۱.افزایش خمیدگی شانه
۲.کتف پایین تر مهره T3 می باشد.
۳.لبه ورتبرال کتف با ستون فقرات موازی نیست.
۴.هومروس نسبت به کتف در کمی ابداکشن است.
نقص عضلانی:
عضلات بلند وناکارآمد شده:serratus anterior و upperTrapezius
عضلات کوتاه و غالب شده:Rhomboids و latissimus dorsi و
پکتورال بزرگ و کوچک.
این نقص حرکتی می تواند به علت درد در موارد ذیل باشد:
۱.impingment syndrome و تاندونیت سوپرااسپیناتوس
۲.پارگی rotator cuff
3.humeral subluxation
4.thoracic outlet syndrome
5.درد شانه با انتشار یا بدون آن
۶.درد عضلانی در رومبوییدها و تراپزیوس فوقانی و لواتوراسکاپولا
تاکیدات درمانی:
تاکید اصلی بر استرچ عضلات کوتاه شده و تقویت عضلات طویل شده می باشد.
تمرینات زیر به بهبود ریتم شانه و کتف کمک می کنند:
۱.فلکشن شانه در حالتی که دست روی دیوار است
۲.prone shoulder flexion:
3.Quadruped rocking:با تمرکز بر pushing back که سراتوس قدامی وارد عمل شود.
Scapular depression:
کتف از ایجاد حرکت روبه بالا (upward rotation) در حرکت فلکشن و ابداکشن شانه ناتوان است.
نشانه ها:
۱.کتف پایین تر از سطح T2تاT6 است.
۲.خمیدگی شانه بیشتر است.
۳.درحرکات پسیو کوتاهی مشهود است.
عوامل ساختاری موثر در ایجاد این نقص حرکتی عبارتند از:
۱.بازوی بلند یا سنگین
۲.سینه های بزرگ
۳.گردن دراز
ـــ در این نقص حرکتی بازو روی کتف کشش به سمت پایین اعمال می کند.
نقص عضلانی:
بلند وناکارآمد شده:تراپز فوقانی و لواتور اسکاپولا
کوتاه و غالب شده:تراپز تحتانی و لاتیسیموس دورسی
و پکتورال بزرگ
confirming tests:
1.بالا بردن دستی کتف باعث کاهش علائم می شود.
۲.بالا بردن پسیو کتف باعث افزایش روتیشن گردن و کاهش علائم می شود.
این نقص حرکتی بدلیل درد در موارد زیر نیز رخ می دهد:
۱.impingment
2.درد شانه با انتشار یا بدون آن
۳.درد در مفصل آکرومیو کلاویکولار
۴.درد عضلانی در تراپز فوقانی و لواتور اسکاپولا
تاکیدات درمانی:
بیشتر بر تقویت تراپز فوقانی و استرچ عضلات کوتاه شده است.
تمرینات پیشنهادی:
۱.درحالت ایستاده رو به دیوار کف دست ها روی دیوار است که حرکت فلکشن شانه را همراه با shoulder shrugging انجام میدهد.
۲.prone middle trapezius:
3.استرچ لاتیسیموس دورسی و پکتورال بزرگ
۴.Tapingکتف
scapular abduction:
به حرکت بیش از حد کتف به سمت خارج (ابداکشن)حین فلکشن شانه می گویند.
نشانه ها:
۱.لبه داخلی کتف از ستون مهره ها فاصله گرفته است.
۲.کتف حدود ۳۰ درجه به سمت صفحه فرونتال چرخیده است.
نقص حرکتی:
۱.نسبت حرکتی شانه به کتف ۱ به ۱ می شود در حالی که باید ۲ به ۱ باشد.
۲. در وضعیت prone حین چرخش خارجی شانه کتف به ابداکشن می رود.
عوامل ساختاری موثر در ایجاد نقص حرکتی عبارتند از:
۱.thoracic kyphosis
2.scoliosis
3.large breasts
4.large abdomen
نقص عضلانی:
عضلات بلند و ناکارآمد شده:رومبویید ها و تراپز میانی
عضلات کوتاه و غالب شده:سراتوس قدامی و
پکتورال بزرگ
confirming test:
اصلاح وضعیت ابداکشن کتف باعث کاهش علائم و افزایش دامنه حرکتی شانه و گردن می شود.
این نقص حرکتی بدلیل درد در موارد زیر نیز رخ می دهد:
۱.posterior impingment
2.thoracic outlet syndrome
3.shoulder subluxation
4.interscapular pain
5.tendinitis, bursitis
6.sternoclavicular joint pain
تاکیدات درمانی:
بیشتر بر تقویت تراپز میانی و رومبوئیدها متمرکز است.
تمرینات پیشنهادی:
۱.prone middle trapezius
2.استرچ پکتورال ها
۳.استرچ عضلات شانه به دو صورت supine internal rotation و horizental adduction
4. اصلاح وضعیت نشستن
۵.Tapingکتف
scapular winging/tilting:
لبه داخلی کتف حین حرکت فلکشن از روی قفسه سینه بلند می شود.
نشانه ها:
۱.برجستگی لبه داخلی کتف
۲.برجستگی زاویه تحتانی کتف
۳.صافی ستون ففرات پشتی
نقص عضلانی:
عضلات بلند و ناکارآمد شده:در حالت الویشن GH عضله سرتوس قدامی ولی در حالت دپرشن GH بیشتر به علت طویل نشدن سریع عضلات اسکاپولوهومرال به نسبت عضلات اگزیو اسکاپولار است.
عضلات کوتاه و غالب شده: بایسپس و پکتورال کوچک
این نقص حرکتی به علت درد در موارد زیر نیز رخ می دهد:
۱.anterior impingment
2.thoracic outlet syndrome
3.tendinitis,bursitis
4.rotator cuff tear
تاکیدات درمانی:
بیشتر بر تقویت تراپز تحتانی متمرکز است.
تمرینات پیشنهادی:
۱.تقویت تراپز تحتانی
۲.استرچ پکتورال کوچک:
۳.wall shoulder flexion
4.stretching of SH muscles
5.use short moment arms:آرنج را خم نگه دارید.
نهایتا به صورت کلی وضعیت مهره های پشتی وضعیت کتف را تعیین می کند و کتف وضعیت حفره گلنوئید و مفصل گلنو هومرال را.
بنابراین در مشکلات شانه باید وضعیت کتف و مهره های پشتی را به عنوان عامل کلیدی درمان مشکلات شانه در نظر گرفت.
این وبلاگ به منظور ارتقای علمی و جایگاه شغلی دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته فیزیوتراپی تاسیس شده است.